Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {o‘ng}
So‘z bo‘g‘inlari: o‘ng
Izoh(lar)i:
o‘ng fl

1. O‘nglanmoq, durust bo‘lmoq. Boshqalari u yoqda tursin-a, paxtaning o‘zi bilan ham ishimiz o‘ngmasdi. Y. Shamsharov, Ko‘rk me’morlari

Antonim(lar)i: so‘l , ters , teskari , chap [f-t], tush
Sinonim(lar)i: mavjud emas.

1. o‘ng I Ot
old, ko‘rinib turgan yer; sirt, yuz

2. o‘ng II Ot
tushga zid holat – uyg‘oq

3. o‘ng III Fe’l
rangini yo‘qotmoq

4. o‘ng IV Fe’l
yaxshilanmoq, rivojlanmoq

5. o‘ng V Sifat
gavdaning yurak yo‘q tomonidagi a’zolari (o‘ng qo‘l)

6. o‘ng VI Sifat
qulay

Paronimi: o‘n To‘qqizdan so‘nggi raqam.
Qomus: mavjud emas.

1. boshi bilan sho‘ng‘ib ketdi: butunlay berilib ketdi

2. g‘ash ko‘ngil: tashvishli, bezovta, notinch

3. ish o‘ngidan kelmoq: ish ko‘ngildagidek bo‘lmoq, yurishmoq.

4. ko‘ngil berdi: sevdi, oshiq (ma’shuq) bo‘ldi

5. ko‘ngil bog‘ladi: sevish hissiga erk berdi

6. ko‘ngil ochdi I: xursandchilik qildi

7. ko‘ngil qo‘ydi: sevdi

8. ko‘ngli aynidi: 1)tanasi qabul qilmagani tufayli behuzur bo‘ldi 2) tabiatiga yoqmagani tufayli ijirg‘andi

9. ko‘ngli bo‘sh: ko‘ngilchan, rahmdil

10. ko‘ngli bo‘shadi I: ruhiy kechinmalar ta’sirida yig‘lab yuborish holatiga yetdi

11. ko‘ngli bo‘shadi II: xo‘rligi keldi

12. ko‘ngli bo‘shashdi: ruhiy kechinmalar ta’sirida yig‘lab yuborish holatiga yetdi

13. ko‘ngli bor: moyil, xayrixoh, sevadi

14. ko‘ngli bormadi: hohlamadi

15. ko‘ngli cho‘kdi: ruhsizlandi

16. ko‘ngli g‘ash: tashvishli , bezovta , notinch

17. ko‘ngli g‘ash bo‘ldi: tashvish qildi

18. ko‘ngli g‘ash tortdi: bir oz tashvish qildi

19. ko‘ngli g‘ashga to‘ldi: qattiq tashvishda bo‘ldi

20. ko‘ngli joyiga tushdi: xotirjam bo‘ldi, tinchlandi

21. ko‘ngli keng: oliyhimmat, saxovatli

22. ko‘ngli ko‘tarildi: ruhlandi

23. ko‘ngli ko‘tarmaydi: 1)yana eb-icha olmaydi 2)yoqtirmaydi

24. ko‘ngli o‘ksidi: ma’yuslandi, o‘ksindi

25. ko‘ngli o‘rniga tushdi: xotirjam bo‘ldi, tinchlandi

26. ko‘ngli o‘sdi: ruhlandi

27. ko‘ngli ochiq: yaxshi niyatli, boshqalarga yomonlikni ravo ko‘rmaydigan

28. ko‘ngli og‘ridi: ranjidi

29. ko‘ngli oq: yaxshi niyatli, boshqalarga yomonlikni ravo ko‘rmaydigan

30. ko‘ngli ozdi: 1)behush bo‘ldi 2) tanasi qabul qilmagani tufayli behuzur bo‘ldi

31. ko‘ngli pok: yaxshi niyatli, boshqalarga yomonlikni ravo ko‘rmaydigan

32. ko‘ngli qattiq: rahm-shafqati yo‘q

33. ko‘ngli qoldi: avvalgi yaxshi munosabati o‘rniga xush ko‘rmaslik hissi uyg‘ondi

34. ko‘ngli qora: yomon niyatli, boshqalarga yaxshilikni ravo ko‘rmaydigan

35. ko‘ngli so‘radi: boshiga xafachilik, musibat tushgan kishiga hamdardlik bildirib hol – ahvolini so‘radi

36. ko‘ngli sovidi: avvalgi yaxshi munosabati yo‘q bo‘ldi

37. ko‘ngli to‘ldi: 1)mamnun bo‘ldi 2)qanoat hosil qildi, tinchidi

38. ko‘ngli to‘q: o‘ta xotirjam

39. ko‘ngli tog‘day ko‘tarildi: xursand bo‘lib, benihoya ruhlandi

40. ko‘ngli topilsa: istak-xohishiga mos tushadigan harakatlar qilish bilan o‘ziga moyil qilsa

41. ko‘ngli tortdi: yoqtirdi

42. ko‘ngli toza: yaxshi niyatli, boshqalarga yomonlikni ravo ko‘rmaydigan

43. ko‘ngli xira: tashvishli, bezovta, notinch

44. ko‘ngli xira bo‘ldi: tashvish qildi

45. ko‘ngli xiralashdi: biroz tashvish qildi

46. ko‘ngli yo‘q: istamaydi

47. ko‘ngli yorishdi: ko‘nglidagi g‘ashlik tarqadi

48. ko‘ngli yumshadi: rahmdilligi uyg‘ondi

49. ko‘ngli yumshoq: ko‘ngilchan, rahmdil

50. ko‘nglida kiri yo‘q: kek saqlamaydigan, g‘arazi yo‘q

51. ko‘nglida kiri yo‘q: kek saqlamaydigan, g‘arazi yo‘q

52. ko‘nglidan chiqardi: 1)butkul unutib yubordi, o‘ylamay, eslamay qo‘ydi 2)ko‘nglidagi g‘uborni tarqatdi 3)o‘z roziligi bilan berishni ma’qul ko‘rdi

53. ko‘nglidan kechirdi: ma’lum bir muddat fikrladi

54. ko‘nglidan o‘tdi: ma’lum bir muddat fikrladi

55. ko‘ngliga g‘ashlik soldi: tashvish qilishiga sabab bo‘ldi, tashvishli holatga qo‘ydi

56. ko‘ngliga g‘ashlik tushdi: o‘z -o‘zicha tashvish qildi

57. ko‘ngliga g‘ashlik tushgan: 1)qiziqishi yo‘qoldi, zeriktirdi 2)jirkanish hissini uyg‘otdi, bezdirdi

58. ko‘ngliga keldi: 1)o‘zicha o‘yladi 2) biror munosabat bilan aytilgan gapni yoki qilingan harakatni og‘rinib qabul qildi 3)hohladi

59. ko‘ngliga qo‘l soldi: eng yashirin fikr-o‘yini bilishga harakat qildi

60. ko‘ngliga sig‘maslik: diqqatlik, xafalik tufayli mashg‘ul bo‘lolmaslik

61. ko‘ngliga tegdi: 1)yoqmay qoldi, tanasi qabul qilmay qo‘ydi 2)yoqtirmaslik hissi uyg‘ondi

62. ko‘ngliga tugdi: 1)o‘rni kelganda aytishni mo‘ljallab qo‘ydi 2)ahd qildi 3)fikran belgilab qo‘ydi 4) unutmay ichda saqladi

63. ko‘ngliga urdi: 1)qiziqishi yo‘qoldi 2)jirkanish hissini uyg‘otdi, bezdirdi

64. ko‘ngliga vahima soldi: kuchli darajada qo‘rqish hissini uyg‘otdi

65. ko‘ngliga vahima tushdi: kuchli darajada qo‘rqish hissi uyg‘ondi

66. ko‘nglim to‘q: ko‘nglim to‘q

67. ko‘nglini bo‘lmaslik: har xil o‘y-xayollarga borib, o‘zini o‘zi xafa qilmaslik

68. ko‘nglini buzmaslik: har xil o‘y-xayollarga borib, o‘zini o‘zi xafa qilmaslik

69. ko‘nglini cho‘ktirdi: ruhsizlantirdi

70. ko‘nglini ezdi: ruhan azoblandi

71. ko‘nglini g‘ashladi: tashvish qildirdi

72. ko‘nglini joyiga tushirdi: xotirjam bo‘ldi, tinchlandi

73. ko‘nglini ko‘tardi: ruhlantirdi

74. ko‘nglini o‘stirdi: ruhlantirdi

75. ko‘nglini ochdi I: xafachiligini tarqatib, xursand qildi

76. ko‘nglini ochdi II: ichidagi istak yoki dardini aytdi

77. ko‘nglini og‘ritdi: ranjitdi

78. ko‘nglini oldi: xursand qilish bilan o‘ziga

79. ko‘nglini ovladi: o‘ziga moyil qilish uchun intildi

80. ko‘nglini qoldirdi: avvalgi yaxshi munosabati o‘rniga xush ko‘rmaslik hissi uyg‘otdi

81. ko‘nglini qora qildi: juda xafa qildi

82. ko‘nglini so‘radi: boshiga xafachilik, musibat tushgan kishiga hamdardlik bildirib hol-ahvolini so‘radi

83. ko‘nglini sovitdi: avvalgi yaxshi munosabati yo‘q bo‘ldi

84. ko‘nglini to‘q qildi: o‘ta xotirjam bo‘ldi

85. ko‘nglini to‘q tutdi: o‘ta xotirjam bo‘ldi

86. ko‘nglini tog‘day ko‘tardi: xursand qilib benihoya ruhlantirdi

87. ko‘nglini topdi: istak -xohishiga mos tushadigan harakatlar qilish bilan o‘ziga moyil qildi

88. ko‘nglini uzdi: yuragiga yaqin, intilgan kishisidan yoki narsasidan ajralishga qaror qildi

89. ko‘nglini xira qildi: bezovta, notinch bo‘ldi

90. ko‘nglini yordi: ichidagi istak yoki dardini aytdi

91. ko‘nglini yorishtirdi: ko‘nglidagi g‘ashlikni tarqatdi

92. ko‘nglini yozdi: xafachiligini tarqatdi

93. ko‘nglini yumshatdi: rahmdilligi uyg‘otdi

94. ko‘nglining bir chekkasi g‘ash: tashvishli, bezovta, notinch

95. ko‘nglining bir chekkasi xira: tashvishli, bezovta, notinch

96. ko‘nglining bo‘shligi: ko‘ngilchan, rahmdil ekanligi

97. ko‘z o‘ngida: 1)bevosita ko‘ringan, kuzatilgan holda 2) tasavvurida saqlagan

98. ko‘z o‘ngiga keldi: tasavvurida gavdalandi

99. o‘ng keldi: 1)qulay bo‘ldi 2)voqelikka aylandi

100. o‘ngidan keldi: muvaffaqiyatli bo‘ldi

101. ochiq ko‘ngil: samimiy, g‘ayirlikni bilmaydigan

102. oq ko‘ngil: yaxshi niyatli, boshqalarga yomonlikni ravo ko‘rmaydigan

103. oq ko‘ngillik: to‘g‘rilik, yomonlikni bilmaslik

104. qattiq ko‘ngil: rahm-shafqati yo‘q

105. to‘ng bo‘yin: Bo‘yin bermaydigan, bo‘yin egmaydigan, o‘jar

106. tosh ko‘ngil: rahm-shafqati yo‘q

107. tosh ko‘ngil: rahm-shafqati yo‘q

108. xira ko‘ngil: tashvishli, bezovta, notinch

109. yumshoq ko‘ngil: ko‘ngilchan, rahmdil

110. zig‘ir yog‘day ko‘ngliga urmoq: qiziqishi yo‘qoldi, jirkanish hissini uyg‘otdi, bezdirdi

1. Do‘ng – qir – adir – tepa – dovon -tog‘ – cho‘qqi
Ma’nosiga ko‘ra
(pastga nisbatan yuqorida joylashuviga ko‘ra)

2. Ingramoq – singramoq – inchkirmoq -yig‘lamoq -siqtamoq – o‘kirmoq – ho‘ng-ho‘ng yig‘lamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(harakat belgisining keng yoki tor ifodalanishiga ko‘ra)

3. Muzlamoq – yaxlamoq – to‘ngmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanish doirasining faol-nofaolligiga ko‘ra)

4. Noxush – ko‘ngilsiz – yoqimsiz
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgi ifodalash kuchining ortiq-kamligiga ko‘ra)

5. Qo‘pol – dag‘al – qurs – to‘ng – tund
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(ifoda belgisining bo‘yoqdorligiga ko‘ra)

6. Vaysamoq – vaqillamoq – javramoq – to‘ng‘illamoq – ming‘illamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining oz-ko‘pligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.