Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {u} - r ( Fe’lga qo‘shiluvchi lug‘aviy shakl yasovchi ∈ Lug‘aviy shakl yasovchi;Zamon qo‘shimchalari ∈ Sintaktik shakl yasovchi ) - moq ( Fe’lga qo‘shiluvchi lug‘aviy shakl yasovchi ∈ Lug‘aviy shakl yasovchi )
So‘z bo‘g‘inlari: ur-moq
Izoh(lar)i:
u ol

1. 1. (jo‘nalish, o‘rin-payt, chiqish kelishiklarida — unga, unda, undan)

2. ksh. olm. lm. 3-shaxs birlik So‘zlovchi va tinglovchidan boshqa shaxsni, nutq jarayonida qatnashmayotgan shaxs (o‘zga)ni bildiradi. U mendan bir yosh katta. Undan yoshar o‘rnak olishadi. ▬ U ketgandan keyin, Sidiqjon shu yerning o‘zida cho‘kka tushdi. A. Qahhor, Qo‘sh-chinor chiroqlari
Mana, boshqarma bo‘limida uni [Iskandarovni] rosa qizartirishdi. S. Ahmad, Bosh og‘rig‘i
Uning ovozi o‘ziga juda uzoqdan eshitilayotganga o‘xshardi. S. Ahmad, Yulduz

3. ko‘rs. olm. lm. So‘zlovchidan naridagi yoki uzoqdagi kimsa, narsani ko‘rsatish uchun qo‘llanadi. Bu kitobni emas, u kitobni bering. U yigitni taniysanmi? Daryoning u yog‘i. ▬ U yerda nima ko‘p — past-balandlik. Shuhrat, Oltin zanglamas
Men bo‘lsam uning yo‘lini allaqachon topib qo‘yganman. X. To‘xtaboyev, Shirin qovunlar mamlakati

Antonim(lar)i: mavjud emas.
Sinonim(lar)i: solmoq , do‘pposlamoq , kaltaklamoq , savamoq , so‘qmoq , tushirmoq , yemoq
Omonimlari: mavjud emas.
Paronimi: mavjud emas.
Qomus: mavjud emas.

1. aft qurmoq: -

2. afting qurmoq: -

3. aksiga yurmoq: 1.xohish-istakka yoki buyruqqa qarshi ish tutmoq, kesma-kesarlik qilmoq; 2.xohish-istakka qarshi yuz bermoq

4. alin-alga urmoq: -

5. arvoh urmoq: -

6. ayroni achimay yurmoq: -

7. bag‘riga pichoq urmoq: -

8. balo urmoq: biron-bir shikast yemoq, yomonlikka uchramoq.

9. bargida yurmoq: -

10. barq urmoq: -

11. barq urmoq: -

12. bashara qurmoq: -

13. basharasi qurmoq: -

14. bashorat keturmoq: -

15. belga urib turmoq: -

16. bet qurmoq: -

17. betga tupurmoq: -

18. betiga tupurmoq: -

19. beting qurmoq: -

20. beva xotinga buxorodan it hurmoq: -

21. bez bo‘lib turmoq: -

22. bezday turmoq: -

23. bezrayib turmoq: -

24. bir kesak bilan ikki qarg‘ani urmoq: -

25. bir kesak bilan ikki qushni urmoq: -

26. bir kesak bilan ikki quyonni urmoq: -

27. bir o‘q bilan ikki nishonga urmoq: -

28. bir o‘q bilan ikki qushni urmoq: -

29. bir o‘q bilan ikki quyonni urmoq: -

30. bir yerda o‘turmoq: -

31. bir yoqda turmoq : -

32. bo‘zarib turmoq: serrayib, qaqqayib turmoq; qimirlamay turmoq

33. bosh ko‘tarib yurmoq: -

34. bosh o‘ynab, jon tar kin urmoq: -

35. boshga urmoq: -

36. boshga urmoq: -

37. boshiga urmoq: -

38. boshiga urmoq: -

39. boshini ko‘tarolmasdan yurmoq: -

40. boshini qayerga urmoq: -

41. boshini qayerga urmoq: -

42. boshni ko‘tarolmasdan yurmoq: -

43. boshni qayerga urmoq: -

44. boshni qayoqqa urmoq: -

45. chakak urmoq: Gapira-gapira charchamoq; biror gapni ko‘p ta’kidlamoq. chakagi tushmoq

46. chakki yurmoq: -

47. chap yon bilan turmoq: -

48. chap yonbosh bilan turmoq: -

49. chap yonboshi bilan turmoq: -

50. chap yoni bilan turmoq: -

51. chaqchaq urmoq: 1. baland, yoqimli ovoz chiqarib. 2. xushchaqchaq, xursand bo‘lib.

52. chetda turmoq: -

53. chordana qurmoq: -

54. dam urmoq: -

55. dardida yurmoq: -

56. dargohga bosh urmoq: -

57. dargohiga bosh urmoq: -

58. davr surmoq: -

59. davra qurmoq: doira shaklida tizilmoq; qurshov olib o‘tirmoq

60. davrini surmoq: -

61. davrni surmoq: -

62. davron surmoq: -

63. davr-u davron surmoq: -

64. do‘mbira chertib yurmoq: -

65. do‘q urmoq: -

66. dunyo tarkin urmoq: -

67. eldan ela yurmoq: -

68. es qurmoq: -

69. esda turmoq: -

70. esida turmoq: -

71. esim qurmoq: -

72. gapda turmoq: -

73. gapida turmoq: -

74. gapni boshqa tomonga burmoq: -

75. gapni boshqa yoqqa burmoq: -

76. gapni chetga burmoq: -

77. gashtini surmoq: -

78. ham xurdadan urmoq, ham burdadan: -

79. havoga sovurmoq: bekorga, foydasiz ketkazmoq, sarflamoq.

80. hukm surmoq: -

81. ildizga bolta urmoq: -

82. ildiziga bolta urmoq: -

83. ildiziga tesha urmoq: -

84. jahl burunning uchida turmoq: -

85. jahli burnining uchida turmoq: -

86. jigar-bag‘irdan urmoq: -

87. jigar-bag‘ridan urmoq: -

88. jigardan urmoq: -

89. jigaridan urmoq: -

90. jilovini tortib turmoq: -

91. jo‘sh urmoq: -

92. jon tarkin urmoq: -

93. juftak urmoq: -

94. kalomullo sharif urmoq: -

95. kalomullo urmoq: -

96. kayfini surmoq: -

97. ko‘kka sovurmoq: -

98. ko‘kka sovurmoq : -

99. ko‘kragiga urmoq: -

100. ko‘krakka urmoq: -

101. ko‘ngil oldurmoq: -

102. ko‘ngilda tugib yurmoq: -

103. ko‘ngilga malol kelturmoq: -

104. ko‘ngilga urmoq: -

105. ko‘ngilga zig‘ir yog‘day urmoq: -

106. ko‘nglida tugib yurmoq: -

107. ko‘ngliga urmoq: -

108. ko‘nglini oldurmoq: -

109. ko‘z uchib turmoq: -

110. ko‘zdan tushurmoq: -

111. ko‘zga surmoq: -

112. ko‘zi uchib turmoq: -

113. ko‘zlarini tubroq to‘ldurmoq: -

114. kuch yog‘ilib turmoq: -

115. kulini ko‘kka sovurmoq: -

116. lafz turmoq: -

117. lafzda turmoq: -

118. lafzida turmoq: -

119. lof urmoq: -

120. lop desa, ola qop olib yugurmoq: -

121. mavj urmoq: -

122. musht tuflab turmoq: -

123. mushtiga tuflab turmoq: -

124. na’ra urmoq: -

125. nafas urmoq: -

126. nima jin urmoq: -

127. nima jin urmoq: -

128. non urmoq: -

129. nuqsi urmoq: -

130. o‘rtada turmoq: -

131. o‘rtag‘a keturmoq: -

132. o‘t urmoq: -

133. o‘y surmoq: -

134. o‘zini o‘tga urmoq, suvga urmoq: -

135. o‘zini o‘tga, cho‘qqa urmoq: -

136. o‘zini o‘tga, suvga urmoq: -

137. o‘zni o‘tga urmoq, suvga urmoq: -

138. o‘zni o‘tga, cho‘qqa urmoq: -

139. o‘zni o‘tga, suvga urmoq: -

140. oftob urmoq: -

141. og‘iz bilan yurmoq: -

142. og‘izga qulf urmoq: -

143. og‘zi bilan yurmoq: -

144. og‘ziga qulf urmoq: 1.gapirtirmay qo‘ymoq, og‘ziga urmoq. 2.hech narsa deya olmaydigan qilib qo‘ymoq

145. oila qurmoq: -

146. olma engakina ayva to‘ni o‘turmoq: -

147. oppoqxo‘jam urmoq: -

148. oq yuzga qora surmoq: -

149. oq yuziga qora surmoq: -

150. orqaga surmoq: -

151. oti tilda yurmoq: -

152. oyog‘iga bolta urmoq: -

153. oyog‘iga bosh urmoq: -

154. oyog‘iga tesha urmoq: -

155. oyog‘ini tirab turmoq: -

156. oyoqni tirab turmoq: -

157. oyoqqa bolta urmoq: -

158. oyoqqa bosh urmoq: -

159. oyoqqa turmoq: -

160. pastga urmoq: -

161. peshana qurmoq: -

162. peshanasi qurmoq: -

163. qahqaha urmoq: -

164. qandi urmoq: -

165. qandini urmoq: -

166. qarab turmoq: -

167. qarshi turmoq: -

168. qattiq turmoq: -

169. qayga boshini urmoq: -

170. qayoqqa bosh urmoq: -

171. qayoqqa bosh urmoq : -

172. qayoqqa boshini urmoq : -

173. qayoqqa boshini urmoq: -

174. qayoqqa boshni urmoq: -

175. qaysi shamol uchurmoq: qaysi shamol uchurmoq

176. qaysi toshga bosh urmoq: -

177. qaysi toshga boshini urmoq: -

178. qaysi toshga boshni urmoq: -

179. qil ustida turmoq: -

180. qo‘l urmoq: -

181. qo‘lini qo‘ltig‘iga urmoq: -

182. qo‘lini urmoq: -

183. qo‘lini yuvib qo‘ltig‘iga urmoq: -

184. qo‘lini yuvib, qo‘ltig‘iga urmoq: -

185. qo‘lini yuvib, qo‘ltiqqa urmoq: -

186. qo‘lni yuvib, qo‘ltiqqa urmoq: -

187. rizqini terib yeb yurmoq: -

188. rizqni terib yeb yurmoq: -

189. sabz urmoq: -

190. shamolga sovurmoq: -

191. shoxga urmoq: -

192. shoxida yursa, bargida yurmoq: -

193. shoxiga urmoq: -

194. so‘zda turmoq: -

195. so‘zida turmoq: -

196. so‘zni boshqa tomonga burmoq: -

197. sovuq urmoq: -

198. suv yugurmoq: -

199. suyak surmoq: -

200. tabiatta o‘turmoq: -

201. tagiga tesha urmoq: -

202. tashrif buyurmoq: -

203. tax urmoq: zih chiqarib taxlab, yig‘ib qo‘ymoq (kiyim, o‘rin-ko‘rpa va sh.k. ni).

204. taxt turmoq tek turmoq: chidab, bardosh berib turmoq; sabr qilmoq.

205. temirni qizig‘ida urmoq: -

206. Tepa soch tik turmoq: -

207. Tepa soch tikka turmoq: -

208. Tepa sochi tik turmoq: -

209. Tepa sochi tikka turmoq: -

210. tepasida turmoq: -

211. tik surati turmoq: -

212. tila keturmoq: -

213. tilina keturmoq: -

214. tilining uchida turmoq: -

215. tilning uchida turmoq: -

216. tishi mahkam o‘turmoq: -

217. tishini sug‘urmoq: -

218. tomirga bolta urmoq: -

219. tomiriga bolta urmoq: -

220. toy-toy turmoq: ayn. g‘oz-g‘oz turmoq q. g‘oz-g‘oz

221. tuproqdan tashqari yurmoq: -

222. tuproqdan tashqarida yurmoq: -

223. turmush qurmoq: -

224. tuzini yeb, tuzlug‘iga tupurmoq: -

225. tuzni yeb, tuzluqqa tupurmoq: -

226. umr surmoq: Umr o‘t-kazmoq, yashamoq (odatda, yaxshi, baxtli umr-ga nisbatan qo‘llanadi)

227. ushuk urmoq: -

228. uyquni urmoq: -

229. xayol surmoq: -

230. xayolini surmoq: -

231. xayolni surmoq: -

232. xiraddin ozdurmoq: -

233. yerga urmoq: ortiq darajada kamsitdi

234. yerina keturmoq: -

235. yo‘ldan urmoq: yomon yo‘lga boshladi, aynitdi

236. yo‘lga yurmoq: -

237. yo‘liga yurmoq: -

238. yulduzni benarvon urmoq: -

239. yulduzni beshoti urmoq: -

240. yulduzni beshoti urmoq: -

241. yumruq urmoq: -

242. yumruqlar yedurmoq: -

243. yuragi dukirlab urmoq: -

244. yuragi dukurlab urmoq: -

245. yuragi to‘kilib turmoq: -

246. yuragi to‘lib turmoq: -

247. yuragi urmoq: -

248. yuragida tugib yurmoq: -

249. yuragidan urmoq: o‘ziga shaydo qilib oldi

250. yurak dukirlab urmoq: -

251. yurak dukurlab urmoq: -

252. yurak to‘kilib turmoq: -

253. yurak to‘lib turmoq: -

254. yurak urmoq: -

255. yurakda tugib yurmoq: -

256. yurakdan urmoq: -

257. yuz evurmoq: -

258. yuz jovurmoq: -

259. yuzga qon yugurmoq: -

260. yuzga tupurmoq: -

261. yuziga qon yugurmoq: -

262. yuziga tupurmoq: -

263. yuzini ters burmoq: qaramaslik uchun boshini boshqa tomonga burdi

264. yuzni ters burmoq: -

265. zig‘ir yog‘day ko‘ngilga urmoq: -

266. zig‘ir yog‘day ko‘ngliga urmoq: qiziqishi yo‘qoldi, jirkanish hissini uyg‘otdi, bezdirdi

1. Gavdalantirmoq – xayol surmoq – hukm chiqarmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(tasavvurning natijasiga ko‘ra))

2. Hurmoq – vovillamoq – akillamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(salbiylik belgisining oshishiga ko‘ra)

3. Jilmoq -qo‘zg‘almoq -o‘rmalamoq – yurmoq – yugurmoq – chopmoq – yelmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(harakat tezligining oshib borishiga ko‘ra)

4. Koyimoq – po‘pisa qilmoq – do‘q urmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining kuchliligiga ko‘ra)

5. Nola qilmoq – oh urmoq – faryod solmoq – afg‘on aylamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining oshib borishiga ko‘ra)

6. Qo‘zg‘almoq – yurmoq – yugurmoq – chopmoq -yelmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(harakat sur’atiga ko‘ra)

7. Turtkilamoq – urmoq – do‘pposlamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli-kuchsiz darajada ifodalashiga ko‘ra)

8. Urmoq – kaltaklamoq – do‘pposlamoq – savamoq – solmoq – tushirmoq – so‘qmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli darajada ifodalashiga ko‘ra)

9. Urmoq – solmoq – ushlamoq – silamoq
Ma’nosiga ko‘ra
(harakatning qo‘pol yoki muloyimligiga ko‘ra)

10. Yasamoq – qurmoq – bunyod etmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanish doirasining keng-torligiga ko‘ra)

11. Yemoq – tanovul qilmoq – iste’mol qilmoq – totmoq – olmoq – tushirmoq – urmoq – xam qilmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanish doirasining keng-torligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.