Shoir va nosir, dramaturg va publitsist, tilshunos va adabiyotshunos, tarixchi va faylasuf, san’atshunos va jamoat arbobi Abdurauf Fitrat1886- yildaBuxoroda ziyoli oilasida tavallud topgan. Buxoro va Istanbul madrasalari va dorilfununlarida o‘qigan. Arab, fors va turk tillarini mukammal bilgan. Otasi savdogar bo‘lib, 1918- yilgacha Qashqarda turib qolgan. Fitrat 1909- yili Turkiyaga o‘qishga borib, 1913- yilgacha Istanbul dorilfununida tahsil ko‘rgan. Turkiyada tashkil topgan “Buxoro ta’limi maorifi” uyushmasida faollik ko‘rsatgan. Uning ilk to‘plami “Sayha” (1911) va asarlari “Sayyohi hindi”, “Munozara” shu yillari Turkiyada chop etilgan. Asarlari jadidchilik g‘oyalari bilan sug‘orilgan. U Turkiyada Fitrat (zukko, dono, bilimdon) deb taxallus olgan. Ijodi o‘z xalqini zulm botqog‘idan qutqarish, Ovro‘pa fani va madaniyatini targ‘ib qilish g‘oyasini ilgari suradi. 1917- yilgi fevral inqilobidan keyin “Hurriyat” gazetasini tashkil etib, unda asarlari bosiladi. Uning “Qon”, “Begijon”, “Temur sag‘anasi”, “ O‘gizxon”, “Abo Muslim”, “Hind ixtilochilari”, “Chin sevish”, “Abulfayzxon”, “Arslon”, “Vose’ qo‘zg‘oloni” dramalarida milliy mustaqillik uchun kurash ifodalangan. 1922- yili nashr etilgan “O‘zbek yosh shoirlari” to‘plamida “Mirrix yulduziga”, “Behbudiyning sag‘anasini izlab”, “Sharq”, “Shoir” she’rlarida Oktabr inqilobidan keyingi voqealarning g‘ayri insoniy mohiyatini fosh qilgan. “Shaytonning tangriga isyoni” dramasi, “Qiyomat” kabi hikoyalarida diniy aqidaparastlik fosh etilgan.

Adabiyotshunos sifatida “Adabiyot qoidalari”, “Eski o‘zbek adabiyoti namunalari”, “Aruz haqida” kabi ishlari, Hayyom, Firdavsiy, Bedil, Navoiy, Ahmad Yassaviy, Sulaymon Boqirg‘oniy haqida tadqiqot yaratgan.

Fitratning o‘zbek tili garammatikasiga oid darsliklari (“Sarf”, “Nahv”) 1925–1930- yillarda besh marta chop etilgan. Filologik tadqiqotlari uchun unga o‘zbek olimlari orasida birinchilardan bo‘lib professor unvoni berilgan.

Fitrat 1938- yil 4- oktabrda hukumat qarori bilan otib o‘ldirilgan.

1991- yil 25- sentabrda adabiyotshunoslik sohasidagi xizmatlari uchun Alisher Navoiy nomidagi Respublika Davlat mukofoti berilgan.

Filologiya fanlari doktori, professor R.Sayfullayev 1924-yili Buxoro (Navoiy) viloyati Qiziltepa tumanida tavallud topgan. 1940-44 yillarda Buxoro davlat pedagogika institutida, 1947-49 yillarda Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston davlat universitetida tahsil olgan. O‘z faoliyatini o‘rta maktabda o‘qituvchilikdan boshlagan R.Sayfullayev Buxoro davlat pedagogika institutida assistent, 1960 yildan boshlab O‘zbekiston pedagogika ilmiy-tekshirish institutida katta ilmiy xodim, bo‘lim boshlig‘i bo‘lib ishladi. Olim maktab ona tili ta’limi uchun ko‘plab ilmiy, ilmiy-uslubiy, uslubiy ishlar yaratgan. Uning 50 dan ortiq darslik, qo‘llanma, risolalari chop etilgan. 1993 yilda “O‘zbek tili” darsligi (kechki maktablarning 8-9 sinflari uchun; G‘.Abdurahmonov, H.Rustamovlar bilan hammualliflikda), 1995 yilda mazkur olimlar bilan hamkorlikda yaratilgan “Ona tili” darsligi (kechki maktablarning X-XII sinflari uchun) “O‘qituvchi” nashriyotida nashr qilingan.

Xalq maorifi a’lochisi (1976)   R.Sayfullayev “Mehnat veterani” (1984), “Qori Niyoziy” (1986), “Shuhrat” medallari (1994) bilan taqdirlangan.

R.Sayfullayev 2002 yilda vafot etgan.