Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {pir}
So‘z bo‘g‘inlari: pir
Izoh(lar)i:
pir ot

1. 1. Uzoq umr ko‘rgan kishi; keksa (qari 2).

2. 2. Diniy mazhab boshlig‘i, diniy rahbar. Xudo xohlab, pirlar madadkor-u aziz avliyolar qo‘llab yuborsa, hammasini daf qilamiz. X. To‘xtaboyev, Shirin qovunlar mamlakati
Qoch, yo‘lni bo‘shat, pirim kelyaptilar! deb kimgadir o‘shqirgan K. Yashin, Hamza
Arvohlar yor, pirlar madadkor bo‘lib, ovimiz baroridan kelsin. Hamza, Tanlangan asarlar

3. 3. Biror kasbning asoschisi, homiysi deb tushuniladigan, ko‘pincha, afsonaviy va afsonalashtirilgan shaxs. Miskarlar, chegachilar, tunukasozlar ko‘p antiqa gaplarni, har qaysilari o‘zlarining pirlarini, risolalarini yaxshi biladilar. Oybek, Bolalik.

4. ko‘chma hma Biror ish, kasb yoki sohani juda yaxshi egallagan, shu sohada o‘ta mohir usta kishi, ustoz. Bunday rahbarlar, go‘yo hamma sohaning piri hisoblanadilar. N. Aminov, Yolg‘onchi farishtalar
— Bolang boy bo‘lgur Shodi oshpaz bu kasbning zap piri-da! — cholning tarifini keltirishadi chinorliklar Yoshlik
Ular o‘rni kelsa, otasi ekan-u, hatto pirining ham betiga qorakuya chaplab, maqsad sari talpinadi. S. Siyoyev, Yorug‘lik

5. taql. s. Mayda qushlarning qanot qoqishidan, parrak kabilarning aylanishidan chiqadigan tovush. Chumchuq pir etsa, yuragi shir etadi. Matal.
Qorabayirning tuyoqlari ostidan pir etib bedana uchdi. S. Anorboyev, Oqsoy
— Hamma senga o‘xshaganmi, chumchuq pir etsa, yuragi shir etadigan, — deb kuldi Haydar. A. Ko‘chimov, Halqa

Antonim(lar)i: mavjud emas.
Sinonim(lar)i: keksa

1. pir I Ot
qariya

2. pir II Sifat
eski, so‘nik

3. pir III Taqlid so‘zlar
kichik qush uchganda qanoti chiqaradigan tovushni bildiradi

Paronimi: mavjud emas.
Qomus: mavjud emas.

1. bir gapirib, o‘n kulmoq: -

2. chumchuq “pir” etsa, yuragi “shir” etmoq: -

3. chumchuq “pir” etsa, yurak “shir” etmoq: -

4. chumchuq «pir» etsa, yuragi «shir» etadi: o‘taketgan qo‘rqoq

5. dimog‘ bilan gapirmoq: -

6. hafsala pir: -

7. hafsala pir bo‘lmoq: -

8. hafsalani pir qilmoq: -

9. hafsalasi pir: -

10. hafsalasi pir bo‘lmoq: -

11. kampir shaftoli yeguncha: -

12. kampiragini uchirdi: qattiq cho‘chish bilan qo‘rqdi

13. kampiragini uchirmoq: -

14. kampirakni uchirmoq: -

15. katta gapirdi: imkoniyatiga ortiqcha baho berdi

16. katta gapirmoq: -

17. o‘n kulib, bir gapirmoq: -

18. og‘iz ko‘pirtirdi: ko‘p va maqtanib gapirdi

19. og‘iz ko‘pirtirmoq: -

20. og‘izini ko‘pirtirdi: ko‘p va maqtanib gapirdi

21. og‘izni ko‘pirtirmoq: -

22. og‘zini ko‘pirtirmoq: -

23. pir urgani: -

24. qo‘lini supirmoq: -

25. yuragi tipirchilamoq: -

26. yurak tipirchilamoq: -

27. yuzga gapirmoq: -

28. yuziga gapirmoq: -

1. Bakalavr-magistr-aspirant- doktorant
Ma’nosiga ko‘ra
(mutaxassislik salohiyatining oshib borishiga ko‘ra)

2. Bola – o‘spirin – yigit – o‘rta yosh – keksa – nuroniy – chol
Ma’nosiga ko‘ra
(ijtimoiy holatiga ko‘ra)

3. Qizaloq – qiz – kelin – ayol – juvon – kampir
Ma’nosiga ko‘ra
(yoshining katta-kichikligiga ko‘ra)

4. Shipshitmoq – shivirlamoq – pichirlamok – gapirmoq – qichqirmoq – baqirmoq – o‘kirmoq – hayqirmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(ovoz miqdorining oz-ko‘pligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.