Kesimni shakllantiruvchi va uni ega bilan bog‘lovchi ko‘makchi fe’l, to‘liqsiz fe’l (edi, ekan, emish) va shuningdek, bo‘lmoq, hisoblanmoq, sanalmoq, deyilmoq kabi vaqtincha lug‘aviy ma’nosini yo‘qotgan ayrim mustaqil so‘z, kerak, lozim, zarur, shart, darkor kabi modal ma’noli so‘z – bog‘lama. Mustaqil so‘z -moq, -(i)sh qo‘shimchali harakat nomi bilan kelib kesim tarkibida qatnashganda kesimlik so‘zi ham deyiladi. Ular yuqorida aytilgan ot (shart), modal (kerak, zarur, lozim, darkor, mumkin, muhim)turkumiga tegishli bo‘lishi mumkin.

Kesim ot, sifat, son, olmosh va bor, yo‘q so‘zi bilan yoki turli modal, undov bilan ifodalansa, ega bilan moslashtirish uchun bog‘lamadan foydalanamiz: a) -dir: Tamagirlik bilan topilgan eng kichik narsa ham bebaqodir. b) to‘liqsiz fe’l: Shu shaharning mevasi erurmiz. Deydilar: sog‘liq hayot bergan ehson ekan. d)bo‘ldi, qildi, etdi yordamchi fe’li: Harom mol kishini halok etadi. Kecha biz bakovul bo‘ldik. O‘qituvchimiz majlis qildi;e) ayrim mustaqil fe’l:Muallim ulug‘ zot sanaladi. Ozodlik buyuk ne’mat hisoblanadi.

Yuklama – ayrim so‘z yoki gapga so‘roq, ta’kid, ayirish-chegaralash, gumon, o‘xshatish, inkor kabi ma’nolarni yuklovchi so‘z va qo‘shimchalar. Yuklamalar morfologik jihatdan o‘zgarmaydi, so‘z yasalishi va shakl yasalishi uchun asos bo‘lmaydi, mustaqil gap bo‘lagi vazifasida kelmaydi.

Yuklamalar tuzilishiga ko‘ra so‘z (faqat, axir, hatto//hattoki, na – na, xuddi, naq, nahot//nahotki, ham, xolos, hech, sira, naq) va qo‘shimcha yuklamalarga (a//ya, mi, chi, oq//yoq, ki// kim, gina//kina//qina, dir, u//yu, ku, da) bo‘linadi.

Yuklama ma’no jihatdan quyidagi turlarga bo‘linadi:

So‘roq va taajjub yuklamalarigap ma’nosiga so‘roq, ajablanish, buyruq ma’nolarini yuklaydi: mi, chi, a//ya;

Kuchaytiruv-ta’kid yuklamalari gapning ma’lum bir bo‘lagi yoki butun bir gap ma’nosini kuchaytirib, ta’kidlab keladi: axir, hatto//hattoki, oq//yoq, nahot//nahotki; tim, qoq, liq, lim, g‘irt, g‘arq, shilta, jiqqa; ku, da, ki//kim, u//yu, ham;

Ayiruv-chegaralov yuklamasi o‘zi qo‘shilgan so‘zning ma’nosini ayirib-chegaralab keladi. gina//kina//qina, faqat, xolos; yolg‘iz (sifat), bir (son);

O‘xshatish-qiyoslash yuklamasi so‘zga o‘xshatish-qiyoslash ma’nosini yuklaydigan yordamchi so‘z: xuddi, go‘yo, go‘yoki, naq;

Gumon yuklamasi gap yoki so‘zga gumon manosini yuklaydi: dir;

Inkor yuklamasi gapdagi fikrning inkorini bildiradi: na, hech, sira.

Imlosi:mi, gina//kina//qina, oq//yoq, dir, ki//kim yuklamalari so‘zga qo‘shib yoziladi. chi, a//ya, ku, da, u/yu yuklamalari chiziqcha bilan yoziladi.