Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {sir}
So‘z bo‘g‘inlari: sir
Izoh(lar)i:
sir fl

1. 1. Ustini mato bilan tarang qilib qoplamoq. Divanni qizil duxoba bilan sirmoq.

2. 2. Gavdaga yopishib tarang turmoq (kiyim haqida). [A’zam] Bir kelsa, Tamannoning o‘zi yolg‘iz. Xuddi bir mahal ko‘rganiday, badanga sirib tikilgan shim va koftada. Shuhrat, Jannat qidirganlar

3. 3. Mahkam qilib bog‘lamoq. Usta., chorsi-sini beliga sirib bog‘lab, minbarga chiqdi. S. Ahmad, Hodivoy

4. 4. Arqonni kalta qilib bog‘lamoq, qantarib qo‘ymoq. Otni ustunga sirib bog‘lamoq.

5. Birmuncha vaqt ovqat bermay och qo‘ymoq, och qoldirmoq yoki o‘zini ovqatdan tiyib, och o‘tirmoq. — Ovqat-povqating bormi, opkelsang-chi, o‘ldirding-ku sirib, — dedi Ikromjon Jannat xolaga. S. Ahmad, Ufq
Juvozga qo‘shilgan otdek cho‘zilib, qulog‘ingizdan kun ko‘rinib qolibdi-ku! Ovqatdan o‘zingizni sirmang, pul topiladi, sog‘likdan ajrab qolmang yana. S. Nurov, Narvon

Antonim(lar)i: mavjud emas.
Sinonim(lar)i: asror [a]

1. sir I Ot
maxfiy tutilgan, noma’lum narsa

2. sir II Ot
pishloq

3. sir III Ot
Metall buyumlar sirtiga oksidlanmasligi uchun, sopol idishlarni silliqlash uchun surkaladigan shishasimon massa

4. sir IV Fe’l
Tortib bog‘lamoq. 2. Ovqat bermay, uzoq vaqt och saqlamoq

Paronimi: mavjud emas.
Qomus: mavjud emas.

1. miridan sirigacha: butun tafsiloti bilan, mayda-chuydasigacha, batafsil

2. nosir yerga bukmoq: -

3. nosirini yerga bukish: -

4. nosirini yerga bukmoq: -

5. nosirni yerga bukmoq: -

6. sir bermoq: -

7. sir tutmoq: -

8. sirasini aytmoq: -

9. sirka suv ko‘tarmaslik: -

10. sirka suv ko‘tarmaslik: -

11. sirkasi suv ko‘tarmaslik: -

12. sirkasi suv ko‘tarmaslik: -

13. sirkasi suv ko‘tarmaydi: tanqidga mutlaqo chidamaydi

14. sirt kir yuqtirmaslik: -

15. sirt suv tegizmaslik: -

16. sirtga yuqtirmaslik: -

17. sirti yaltiroq, ichi qaltiroq: -

18. sirti yaltiroq, ichi qaltiroqlik: -

19. sirtiga kir yuqtirmaslik: -

20. sirtiga suv tegizmaslik: -

21. sirtiga yuqtirmaslik: -

22. ta’sir ko‘rsatmoq: -

23. ta’sir o‘tkazmoq: -

24. ta’sirini ko‘rsatmoq: -

25. ta’sirini o‘tkazmoq: -

26. xayolini sirmoq: -

27. xayolni sirmoq: -

1. Asirlik – asorat – tutqunlik – qullik
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli darajada ifodalashiga ko‘ra)

2. Gangimoq – dovdiramoq – esankiramoq – garangsimoq – gangramoq – kalovlanmoq – mengrovsimoq – talmovsiramoq – obdiramoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanilish doirasining keng-torligiga ko‘ra)

3. Hadiksiramoq – cho‘chimoq – qo‘rqmoq – vahimaga tushmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(ifoda belgisining kuchiga ko‘ra)

4. Hansiramoq – harsillamoq – halloslamoq – entikmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanishning oz-ko‘pligiga ko‘ra)

5. Hech – aslo – asti – sira – mutlaqo – zinhor
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli-kuchsiz ifodalashiga ko‘ra)

6. Jilmaymoq – kulimsiramoq – iljaymoq – irjaymoq – tirjaymoq – ishshaymoq – irshaymoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(kulish harakatidagi salbiylik belgisining kuchliligiga ko‘ra)

7. Jilmaymoq – kulimsiramoq – tabassum qilmoq – kulmoq – qah-qahlamoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(harakatning kuchliligiga ko‘ra)

8. Ko‘r – basir – so‘qir – ojiz
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(qo‘llanish doirasining oz-ko‘pligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.