1. 1. Ixtiyori o‘zida bo‘lgan; tobe, qaram bo‘lmagan. Mustaqil davlat. ▬ Normuhammad qushbegi Qo‘qondan bosh tovlab, o‘z oldiga mustaqil hukumat e’lon qilgan bo‘ldi. A. Qodiriy, O‘tgan kunlar

2. 2. O‘zganing yordamisiz yoki rahbarligisiz ish qila oladigan, o‘zicha fikr yurita oladigan, yashay oladigan. Do‘stlarining jilmaygan yuzlari uning [Elmurodning] hech qachon xayoliga kelmagan bir fikrni shivirlayotgandek bo‘ldi: Biz endi jiddiy va mustaqil odamlarmiz deyayotganday tuyuldi. P. Tursun, O‘qituvchi
Endi u o‘zini mustaqil hayot yo‘liga qadam qo‘ygan mustaqil bir kishi deb hisobladi. S. Ahmad, Hukm

3. 3. Faqat o‘ziga taalluqli, o‘zgalar ishtirokisiz, ta’sirisiz bo‘ladigan. O‘zining qiziqib, mustaqil shug‘ullanishi natijasida bu tilni o‘qituvchisi bilan gaplasha oladigan darajada bilib oldi. Mirmuhsin, Umid
Mening gapim shu: mustaqil fikringiz bo‘lsa, yana o‘ylab ko‘ring. R. Fayziy, Cho‘lga bahor keldi
uchala shogirdidan ham mingdan-ming rozi ekanini aytdi, endi mustaqil ish qilaverishlaringiz mumkin, deb fotiha ham berdi. Mirmuhsin, Me’mor